Jak się bezpiecznie opalać?

Prawie każda kobieta jadąc na wakacje chciałaby się ładnie opalić. To dlatego, że wiele osób z opalenizną czuje się atrakcyjniej. Jednak czy na pewno warto? Czy istnieje coś takiego jak zdrowa opalenizna?

Słońce i kremy z filtrem

Wiecie, że tak naprawdę opalenizna świadczy o uszkodzeniu skóry? Nasza skóra bez dodatkowej ochrony powinna “wytrzymać” na słońcu około 10-15 minut. Narażanie się na działanie promieni słonecznych powyżej tych kilkunastu minut prowadzi do uszkodzenia skóry.

Zapytacie pewnie, co z witaminą D, do wyprodukowania której nasz organizm potrzebuje słońca. Okazuje się, że do wytworzenia dobowej dawki tej witaminy, w naszej strefie klimatycznej, wystarczające jest właśnie 15 minut na słońcu (jednak tylko od maja do września, w pozostałą część roku nasłonecznienie w Polsce nie jest wystarczające).

W takim razie posmaruje się kremem z filtrem i problem z głowy. Niestety nie. Kremy z filtrem stosujemy, aby czas przebywania na słońcu wydłużyć i móc np. na wakacjach kąpać się w basenie, a nie po to, by móc się zdrowo opalać. Niestety nie ma czegoś takiego jak zdrowe opalanie, bo każda opalenizna to po prostu uszkodzenie skóry. Uszkodzenie, które przyśpiesza starzenie się skóry i może prowadzić do powstawania nowotworów.

Niby wszyscy to wiedzą, a jednak plaże są pełne osób leżących na pełnym słońcu. Dlatego pokażę wam jak to przyśpieszone starzenia się skóry wygląda. Poniżej jest zdjęcie kierowcy samochodu dostawczego z 28 letnim stażem. Podczas pracy, promienie słoneczne padały tylko na jedną stronę jego twarzy.

Źródło zdjęcia: www.cbsnews.com

Jako ciekawostkę powiem, że istnieje badanie naukowe twierdzące, że u osób codziennie stosujących krem z filtrem, skóra starzeje się wolniej.

Przyspieszone starzenie się skóry to problem natury estetycznej, ale niestety są też poważniejsze konsekwencje opalania się, czyli nowotwory. Według Krajowego Rejestru Nowotworów, rocznie w Polsce czerniaka diagnozuje się u około 2,5-3 tysięcy osób i z roku na rok liczba ta wzrasta. Być może dlatego, że wciąż błędnie uważa się, że na wakacjach trzeba się opalić. Zdecydowanie nie trzeba.

Źródło zdjęcia: The National Institutes of Health, Wikimedia Commons, lic. public domain

Bardzo ważne jest by pamiętać o kremie z filtrem o SPF powyżej 15! Dlaczego akurat tyle? Według badań kremy z SPF powyżej 15, w porównaniu ze słabszymi filtrami, zmniejszają ryzyko rozwoju czerniaka o 33%.

Koniecznie musimy pamiętać o dzieciach, które zawsze powinniśmy smarować kremami z filtrem. Oparzenia słoneczne z dzieciństwa są jednym z czynników najbardziej podnoszących ryzyko rozwoju nowotworów skóry, np. oparzenie słoneczne w wieku 4-5 lat dwukrotnie zwiększa ryzyko rozwoju czerniaka w dorosłym życiu. Pamiętać trzeba, że zaczerwienienie skóry to już oparzenie słoneczne!

W pochmurny dzień też należy pamiętać o kremach z filtrem. Chmury nie chronią przed poparzeniami słonecznymi.

Solarium

Zgodnie z normami europejskimi, w każdym solarium powinno znaleźć się ostrzeżenie: „Promieniowanie UV może powodować uszkodzenia oczu i skóry, takie jak starzenie się skóry i w konsekwencji rak skóry. Noś gogle ochronne. Niektóre leki i kosmetyki mogą zwiększać wrażliwość na opalanie”.

Czy teraz wiedząc jak wygląda przyspieszone starzenie skóry, i jak wyglądają nowotwory skóry, skorzystałabyś z solarium?

Z badań wynika, że korzystanie z solariów nie przynosi korzyści zdrowotnych, a zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworów skóry. Szczególnie niebezpieczne jest korzystanie z solarium w wieku poniżej 25 lat.

Ja nigdy nie byłam na solarium, ale za to korzystałam z różnych metod uzyskania opalenizny za pomocą kosmetyków. Jednak tak naprawdę dopiero teraz, pisząc ten artykuł, bliżej przyjrzałam się ich działaniu.

Opalenizna w tubce

Samoopalacze imitują powstanie opalenizny, ale technicznie rzecz biorąc nie mają z nią nic wspólnego. Nie prowadzą do powstania melaniny, która nadaje skórze ciemniejszy odcień pod wpływem działania promieniowania UV, a działają poprzez reakcję chemiczną.

Jak narazie istnieje tylko jeden składnik zawarty w kosmetykach odpowiedzialny za nadanie skórze ciemniejszej barwy – dihydroksyaceton czyli DHA (przynajmniej do takich informacji udało mi się dotrzeć, jeśli się mylę poprawcie mnie). Jest on zawarty we wszystkich kosmetykach mających nadać skórze ciemniejszy odcień, czyli w samoopalaczach, balsamach brązujących (róznią się one tym, że zawierają dodatkowo składniki nawilżające skórę, bo DHA może ją wysuszać), chusteczkach samoopalających, a także to on jest odpowiedzialny za nadanie skórze koloru podczas opalania natryskowego. Jednym słowem te wszystkie sposoby to tak naprawdę to samo. Wszystkie są oparte na działaniu tego samego związku chemicznego.

Zabarwienie skóry pod wpływem różnego typu produktów z DHA jest skutkiem ubocznym reakcji chemicznej pomiędzy tym związkiem, a aminokwasami zawartymi w warstwie rogowej naskórka.

Zgodnie z aktualną wiedzą dihydroksyaceton jest bezpieczny, bo oddziaływuje tylko w zewnętrznej warstwie naskórka i nie wnika głębiej. Jednak jak to w medycynie bywa niewiadomo co przyniesie przyszłość i czy za kilkadziesiąt lat naukowcy nie odkryją jego działań ubocznych. Zdarzają się też reakcje alergiczne na dihydroksyaceton, więc nie jest to sposób bezpieczny dla wszystkich.

Ważne jest to, że posiadanie takiej sztucznie wywołanej przez DHA opalenizny w żaden sposób nie zabezpiecza przez promieniowaniem słonecznym i tak samo musimy pamiętać o smarowaniu się kremami z filtrem przez wyjściem na słońce.

Istnieje też coś takiego jak balsamy przyśpieszające opalanie jednak już sama nazwa wskazuje, że zdrowy sposób to nie jest, bo wymaga opalania na słońcu lub w solarium, czyli uszkadzania skóry.

Makijaż imitujący opaleniznę

Tak, dobrze czytacie, opalona skóra jest tak niezwykle pożądaną cechą, że jest też masa sposobów na pomalowanie jej tylko na chwilę, czyli do pierwszego mycia. Istnieją kosmetyki przeznaczone do namalowania opalenizny na twarzy oraz na całym ciele np. rajstopy w sprayu lub zmywalne bronzery do ciała. Jednak ze względu na to, że jest to tylko chwilowy make-up, a nie długotrwała opalenizna, nie będę się nimi w tym artykule zajmować. Chciałam Wam tylko pokazać, że możliwość pomalowania ciała na jedno „wyjście” istnieje i jeśli mamy jakąś uroczystość na której nie chcemy zrezygnować z ciemniejszej skóry, to wcale nie musimy się opalać na słońcu, a możemy się na to wielkie wyjście po prostu pomalować (nie tylko tradycyjnie zrobić “oko”, a pomalować się włącznie z nogami).

Marchewka

Jedzenie marchwi lub picie soku marchewkowego wydaje się być zdrowym, domowym sposobem na nieco ciemniejszą skórę. Marchew zawiera beta-karoten, którego działaniem niepożądanym (w tym wypadku pożądanym) jest przejściowe zabarwienie skóry na nieco żółty odcień. Jednak nasza dieta musi być zróżnicowana i jak najbardziej warto, żeby zawierała marchew, ale nie może to być jej główny składnik.

Kiedyś uważano też, że jedzenie marchwi, a dokładnie beta-karotenu, spowalnia starzenie się skóry, ale badania tego nie potwierdziły. Potwierdziły natomiast, że spożywanie dużej ilości karotenoidów (luteiny i zeaksantyny, ß- kryptoksantyny, α-karotenu i ß-karotenu) zmniejsza ryzyko wystąpienia zaawansowanej postaci AMD, czyli choroby oczu zwanej zwyrodnieniem plamki związanym z wiekiem.

Suplementy diety na opalanie się

Najlepszy rodzaj takiego suplementu opisałam powyżej (patrz: marchewka), bo składnikiem suplementów w tabletkach jest głównie beta-karoten, czyli to samo co znajdziemy w marchwi, ale za niższą cenę.

Na takich suplementach często napisane jest, że jest to środek polecany osobom, które chcą się zdrowo opalać. Nie jest to prawda, bo opalanie to uszkadzanie skóry i nawet po najdroższych tabletkach nie będzie zdrowe.

Mam nadzieję, że udało mi się tym wpisem trochę rozjaśnić temat opalenizny.

Podsumowując, opalanie nie jest zdrowe, a 15 minut dziennie wystarczy, by wyprodukować niezbędną ilość witaminy D. Opalanie się po posmarowaniu kremem z filtrem, też nie jest w porządku. Kremy z filtrem służą temu, by móc więcej czasu spędzić na plaży czy chodzić po górach, ale nie po to, by leżeć na słońcu „plackiem”. Kiedy tylko mamy taką możliwość powinniśmy chować się w cieniu. Jeśli nie wyobrażamy sobie lata bez opalonych nóg, to aktualnie dobrą opcją wydają się kosmetyki tzw. samoopalające, ale o wiele lepsze i zdrowsze będzie zaakceptowanie swojego naturalnego koloru skóry.

Artykuły i badania naukowe z których czerpałam informacje:

Lek. Katarzyna Woźniak

2 komentarze

Co spakować do wakacyjnej apteczki? – Mama i stetoskop
5 lipca, 2018 o 4:34 pm
[…] Więcej o opalaniu się możesz przeczytać we wpisie Jak się bezpiecznie opalać? […]
Odpowiedz
Opalanie się i wybór odpowiedniego kremu z filtrem – Mama i stetoskop
4 lipca, 2019 o 4:44 pm
[…] Więcej informacji o sposobach na zdrową “opaleniznę”. […]
Odpowiedz

Jak się bezpiecznie opalać?

2 komentarze

Co spakować do wakacyjnej apteczki? – Mama i stetoskop

Opalanie się i wybór odpowiedniego kremu z filtrem – Mama i stetoskop

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Przeczytaj także:

Najważniejsze elementy zdrowego i aktywnego stylu życia u dzieci

Tabletka „dzień po”- co warto wiedzieć?

Trądzik – Jak z nim walczyć?